Hang Kia Pà Cò là 2 xã thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Hang Kia Pà Cò của huyện Mai Châu. Nơi đây có độ cao trung bình hơn 1000m so với mặt nước biển, khí hậu quanh năm mát mẻ. Dân cư chủ yếu là người Mông với nhiều giá trị văn hóa, nghề truyền thống vẫn đang được lưu giữ và bảo tồn.
Những năm gần đây, Tỉnh Hòa Bình nói chung và huyện Mai Châu nói riêng đã tập trung phát triển để thu hút đầu tư vào du lịch Hang Kia Pà Cò nhằm cải tạo 2 xã vùng cao này thành một trong các điểm đến hấp dẫn du khách.
Nhà hàng Hợp Thủy – Ẩm thực Mai Châu xin giới thiệu với các bạn bài viết Kinh nghiệm du lịch Hang Kia Pà Cò.
Mục lục
Hang Kia Pà Cò ở đâu?
Cách thị trấn Mai Châu khoảng hơn 30km, Hang Kia và Pà Cò là hai xã khó khăn nhất của huyện Mai Châu. Hang Kia theo tiếng Thái nghĩa là “Hang Dơi”, còn Pà Cò có nghĩa là “Rừng Dê”, trước đây là nơi cư trú của người Thái cổ.
Tuy nhiên vì không phù hợp với tập quán canh tác và sinh hoạt nên người Thái đã di cư từ cách đây hàng trăm năm. Nơi đây trở thành địa bàn cư trú chính của đồng bào dân tộc Mông.
Hang Kia Pà Cò từng là thủ phủ của cây thuốc phiện và là điểm nóng về ma túy. Nhưng từ những năm 2010 trở về gần đây, Hang Kia Pà Cò đã trở về với nhịp sống bình yên. Một vài hộ gia đình đã phát triển loại hình du lịch homestay, thu hút một lượng lớn khách du lịch trong nước và ngoài nước.
Xem ngay: Kinh nghiệm du lịch Mai Châu chi tiết nhất
Đến với Hang Kia Pà Cò, du khách sẽ được trải nghiệm những sinh hoạt đời thường của người Mông như:
– Khám phá ẩm thực độc đáo của người Mông.
– Trải nghiệm hoạt động dệt thổ cẩm, nhuộm vải.
– Cùng người dân lên núi hái chè san tuyết
– Tham gia chợ phiên rực rỡ sắc màu của đồng bào Mông.
Nên đến Hang Kia Pà Cò khi nào?
Hang Kia Pà Cò nằm trên cung đường du lịch Tây Bắc và là nơi giáp ranh giữa 2 khu du lịch nổi tiếng là Mai Châu và Mộc Châu. Để trải nghiệm du lịch thật đầy đủ, du khách sẽ kết hợp du lịch Mai Châu – Mộc Châu, trong đó Hang Kia Pà Cò là một trong những điểm du lịch trong chuyến hành trình này.
- Khoảng thời điểm từ tháng 5-8 là mùa hè của miền Bắc, đến Hang Kia để tránh nóng và tận hưởng cảm giác mát lạnh của khí hậu vùng cao, nhất là những bạn sống ở miền Nam, nơi quanh năm ấm áp. Tuy vậy, thời điểm này cũng trùng với mùa mưa, các bạn nếu đi chơi nhớ để ý thời tiết vì tuyến đường QL6 rất hay bị sạt lở.
- Hang Kia nổi tiếng với du khách về săn mây, nếu muốn đến đây các bạn nên chọn thời điểm mùa khô (khoảng từ tháng 10 năm trước tới tháng 4 năm sau), những ngày trời có độ ẩm cao và lạnh thường sẽ dễ có cơ hội gặp mây hơn.
- Khoảng đầu năm dương lịch, các bạn có thể chạy lên Mộc Châu ngắm hoa mận hay hoa đào, tranh thủ tạt té vào Hang Kia chơi. Ở đây cũng có vườn mận để các bạn ngắm, nếu thích.
Hướng dẫn đi tới Hang Kia Pà Cò
Phương tiện công cộng
Các bạn có thể lựa chọn xe khách đi Mai Châu, đến Mai Châu thì nghỉ ngơi, tham quan bản Lác. Rồi sau đó thuê xe máy tại Mai Châu để tham quan Hang Kia Pà Cò, đoạn đường chỉ khoảng 30 km.
Hoặc các bạn bắt xe đi Sơn La hoặc xe khách đi Điện Biên, đến ngã 3 rẽ vào Hang Kia Pà Cò thì xuống xe. Từ đây các bạn thuê xe ôm đến homestay trong xã nơi bạn đã đặt phòng.
Phương tiện cá nhân
Cách Hà Nội khoảng 160 km tương đương với khoảng 4 tiếng đồng hồ di chuyển, các bạn có thể sử dụng phương tiện cá nhân như ô tô và xe máy để di chuyển đến Hang Kia Pà Cò.
Từ Hà Nội các bạn đi theo tuyến cao tốc Hòa Lạc – Hòa Bình, từ đây cứ men theo đường quốc lộ 6. Qua ngã 3 Tòng Đậu hơn 20 km các bạn sẽ tới ngã 3 rẽ vào Hang Kia Pà Cò (có biển hướng dẫn).
Những lưu ý khi di chuyển bằng phương tiện cá nhân tới Hang Kia Pà Cò:
- Các vị trí hay bắn tốc độ : Đoạn đầu thị trấn Lương Sơn (Qua ngã tư Xuân Mai-Chương Mỹ khoảng 5 km) và đoạn nội thành thị trấn Tân Lạc (Qua ngã 3 Sơn La – Ninh Bình).
- Đoạn đường thường xảy ra tai nạn: Dốc Cun ở thành phố Hòa Bình: Đoạn dốc có độ dài hơn 7 km, dọc tuyến có nhiều khúc cua che khuất tầm mắt. Đèo Thung khe: đoạn dốc có độ dài khoảng 10 km, khi qua Đèo đá trắng ở Tân Lạc. Đặc biệt nguy hiểm khi trời mưa, mù sương; nên đi số thấp với tốc độ vừa phải.
Lưu trú ở Hang Kia Pà Cò
Homestay
Tại nơi đây chưa có khách sạn, resort hay nhà nghỉ như những khu du lịch khác. Đến Hang Kia Pà Cò hiện tại các bạn chỉ có thể lưu trú trong những homestay, nhà sàn của người dân địa phương. Nếu đi đoàn đông có thể lựa chọn phòng ngủ tập thể, nếu đi gia đình có thể lựa chọn những phòng riêng.
Cắm trại
Nếu thích các hoạt động ngoài trời, có đầy đủ lều bạt túi ngủ, các bạn hoàn toàn có thể tìm một vị trí đẹp, kín gió để dựng trại. Không thiếu những điểm hội tụ đầy đủ các yếu tố này ở Hang Kia để các bạn cân nhắc.
Chơi gì khi đến Hang Kia Pà Cò
Đèo Thung Khe
Đèo Thung Khe (còn gọi là đèo Đá Trắng) nằm giữa Tân Lạc và Mai Châu trên đường quốc lộ 6, là điểm dừng chân đầu tiên trên các hành trình đi Tây Bắc. Đây là một điểm dừng chân khá nổi tiếng mà bạn không nên bỏ lỡ trong chuyến du lịch của mình.
Săn mây Hang Kia Pà Cò
Đây là nơi mà ai tới Hang Kia cũng phải đến, khu vực này thuận lợi nhất để có những bức ảnh săn mây Hang Kia đẹp long lanh. Từ đây có thể ngắm được đỉnh Pù Luông (Thanh Hóa) và đỉnh Pha Luông (Sơn La). Nơi này được người dân xây dựng lên 1 số công trình đơn giản hỗ trợ cho việc chụp ảnh khá đẹp. Giá vào cửa của khu vực rất rẻ, chỉ 10.000 đ.
Một số hình ảnh về khu vực Đỉnh Săn Mây Hang Kia
Vườn mận Tà Xông A
Vườn mận cổ Tà Xông A thuộc xã Pà Cò, cây mận nơi đây được người dân trồng để lấy quả, chất lượng không thua gì loại mận vẫn thường thấy ở Mộc Châu.
Chợ Pà Cò
Chợ Pà Cò nằm tại trung tâm xã Pà Cò, chỉ họp vào sáng chủ nhật hàng tuần. Chợ phiên vùng cao nơi đây không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa mà còn là nơi gặp gỡ giao lưu của bà con vùng cao. Chợ bày bán đủ thứ, du khách sẽ bị “choáng ngợp” bởi hàng loạt các sản phẩm từ nông sản, vật nuôi, vải vóc, đồ thổ cẩm, nông cụ. Cho đến cả đồ gia dụng, điện tử, đĩa nhạc và mỹ phẩm…
Khu bảo tồn Hang Kia Pà Cò
Khu bảo tồn có tổng diện tích hơn 5000 héc-ta, nằm trên độ cao từ 800 – 1500m, trải dài trên địa phận của 6 xã thuộc huyện Mai Châu. Hầu hết Khu bảo tồn nằm trên núi đá vôi điển hình, có tính đa dạng sinh học cao.
Từ những năm 1986, Hang Kia – Pà Cò đã được quy hoạch thành rừng đặc dụng và đến năm 1997 được chuyển đổi thành Khu Bảo tồn thiên nhiên. Đây là một trong số những điểm quan trọng trong cả nước còn lưu giữ được nhiều loài động thực vật quý hiếm.
Cách Hang Kia chừng 15km, thác này thuộc địa phận của xã Chiềng Yên, Vân Hồ, Sơn La. Thác nước cao hơn 100m, được phân thành 3 tầng, xung quanh cây cối xanh tốt.
Ba Khan
Thung lũng Hồ Ba Khan nằm ven bờ hồ thủy điện Hòa Bình, từ đèo Thung Khe thả tầm nhìn về phía bình nguyên sau lưng đèo, đó chính là Ba Khan. Con đường này bắt đầu từ phía dưới chân đèo Thung Khe, chạy dọc qua hết xã Ba Khan rồi bắt đầu men theo lòng hồ Hòa Bình. Trên đường từ Hang Kia về lại Hà Nội, các bạn có thể ghé qua Ba Khan dạo chơi nhé.
Khám phá văn hóa
Lễ hội Gầu Tào
Lễ hội Gầu Tào là lễ hội dân gian truyền thống của dân tộc Mông đã có từ lâu đời, được tổ chức vào mỗi dịp đầu xuân năm mới. Phần lễ bắt đầu với những tiết mục văn nghệ đặc sắc do chính đồng bào dân tộc Mông tại đây trình diễn.
Phần hội diễn ra với các tiết mục nghệ thuật đặc sắc, chơi các môn thể thao đậm đà bản sắc dân tộc như: tu lu, ném pao, kéo co, bắn nỏ… và những gian hàng ẩm thực giới thiệu một số đặc sản của địa phương như: bánh dày, thắng cố, rau cải, sản phẩm nghề rèn…
Nghề làm giấy thủ công
Nghề làm giấy thủ công ở Hang Kia Pà Cò là nét văn hoá độc đáo của người Mông nơi đây. Từ bao đời nay họ đã biết dùng cây giang để làm giấy với kỹ thuật có từ 300 năm rất độc đáo. Giấy giang làm ra không dùng để viết, mà chủ yếu dùng phục vụ cho mục đích tín ngưỡng.
Thân của cây giang được chẻ nhỏ, bỏ vào nồi nấu cùng với tro bếp và vôi bột khoảng một đêm, sau đó sẽ được cho vào tải ủ tưới nước thường xuyên. Ủ càng lâu giang càng mềm, khoảng một tuần trở lên mới mang ra đập nát rồi lọc lấy nước, vớt các thứ xơ bỏ ra ngoài.
Và khâu cuối là tráng ra tờ giấy trên khung màn đóng sẵn. Khi giấy khô thì gỡ mép giấy trước, sau đó lột cả tờ giấy lên. Giấy làm bằng giang có độ mịn cao, màu hơi vàng tươi đẹp mắt.
Nghề dệt thổ cẩm
Dệt thổ cẩm từ lâu đã gắn bó với đời sống sinh hoạt của người dân nơi đây, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, mang đậm nét văn hóa độc đáo của dân tộc Mông. Vào những dịp lễ, Tết, các chàng trai, cô gái người Mông lại mặc những bộ quần áo, váy thổ cẩm, đeo vòng bạc trắng rộn rã cùng nhau đến những phiên chợ, vườn mận, đào thắm sắc hoa để trò chuyện, gặp gỡ.
Sắc màu rực rỡ, hoa văn thổ cẩm bắt mắt trên những chiếc áo, váy tạo sức sống tinh thần, điểm nhấn đặc biệt trong văn hóa đồng bào dân tộc Mông.
Hái chè
Ở độ cao trên 1000 mét so với mực nước biển, quanh năm sương mù, vùng núi Pà Cò có các cây chè tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi mọc rải rác khắp 9 bản của xã.
Những gốc chè ở đất Pà Cò này, ngày trước là của người Thái nuôi dưỡng, đến khi họ không ở nữa mới truyền lại cho người Mông giữ. Các bạn có thể đến đây và tham gia vào quy trình hái búp, sao chè của người dân địa phương.
Ăn gì ở Hang Kia
Lợn bản
Lợn bản được nuôi thả rộng, cận nặng thường chỉ 15 – 20 kg, đặc trưng lợn bản nơi đây là bì dày, thịt nhiều mỡ nhưng ăn không ngán.
Gà nướng
Gà được người dân địa phương nuôi thả trong vườn nên thịt lúc nào cũng săn chắc, ăn ngọt lừ. Trong cái se lạnh của vùng cao Tây Bắc, gà nướng là món rất thích hợp để ăn.
Xôi nếp nương
Được làm từ gạo nếp nương trồng ngay tại địa phương, đây là món ăn chắc nhiều bạn sẽ thích. Sau khi đã được nấu thành xôi hay cơm lam, đặc sản gạo nếp nương có mùi thơm vô cùng quyến rũ, kích thích vị giác và khứu giác của người thưởng thức.
Cải mèo
Với khí hậu tương đối mát mẻ, điều kiện thuận lợi để trồng nhiều loại rau trong đó có rau cải mèo. Vốn giống cải này xưa được bà con người Mông để mọc tự nhiên, tự hứng lấy sương lạnh, hút dinh dưỡng từ đất mà sinh sống. Sau này được trồng nhiều hơn trong vườn, giống cải này ăn rất giòn, ngọt, chấm cùng nước mắm trứng thì tuyệt vời.
Bánh dầy Mông
Bánh dầy tượng trưng cho trời đất, sự an lành phồn thịnh của cuộc sống, là tượng trưng cho một năm gặt hái mùa màng bội thu, là thứ bánh để cúng ông bà cha mẹ, thay cho lời mời ông bà cha mẹ đa khuất về ăn tết cùng con cháu.
Trước kia, người Mông ở Hang Kia làm bánh dầy vào những dịp lễ Tết. Giờ đây, các hoạt động du lịch được phát triển, để thể hiện sự hiếu khách cũng như giới thiệu về những nét truyền thống của dân tộc mình, người dân nơi đây cũng tổ chức làm bánh dầy để các du khách đến thăm được tìm hiểu.
Đặc sản Hang Kia Pà Cò mua về
Mận
Nếu như ngô được coi là cây cứu đói thì mận lại là cây giảm nghèo của đồng bào Mông ở 2 xã Pà Cò, Hang Kia. Ở vùng này có 2 loại là mận tam hoa và mận hậu.
Mỗi quả có một vị riêng nhưng nhiều người sẽ thích mận tam hoa hơn vì nó có vị chua thanh và giòn để được lâu hơn, còn mậu hậu ngọt hơn nhưng quả mềm lại không để được lâu.
Chè Shan Tuyết
Chè Shan Tuyết Pà Cò được trồng ở độ cao trên 1000m tắm nắng, ngậm sương để cho ra búp và lá non có nhiều lông trắng như tuyết, khi pha trà có màu vàng sánh như mật ong, hương thơm tinh khiết, có vị ngọt dịu sâu lắng đậm đà.
Lịch trình du lịch Hang Kia Pà Cò
Hà Nội – Mai Châu – Hang Kia – Ba Khan
Ngày 1 : Hà Nội – Hòa Bình – Mai Châu (140km)
- 7h00 : Xuất phát từ Hà Nội, đi theo đường cao tốc Hòa Lạc hướng quốc lộ 6 hướng đi Hòa Bình
- 10h00 : Nghỉ ngơi, chụp ảnh tại đèo Thung Khe.
- Trưa lên tới Mai Châu, thuê nhà sàn, homestay; ăn trưa tại đây. Sau khi nghỉ ngơi đến chiều đi chơi một số địa điểm quanh bản, đi dạo quanh bản Lác Mai Châu.
- Tối ngủ Mai Châu.
Ngày 2: Mai Châu – Hang Kia
- 5h00: Sáng dậy sớm chạy từ Mai Châu đi Hang Kia, chừng 30km thôi nên cũng khá nhanh.
- Tham quan ở Hang Kia Pà Cò đến trưa thì quay ngược lại đi Ba Khan. Từ Hang Kia đi ngược về Mai Châu, đến ngã 3 Đồng Bảng thì rẽ đi Ba Khan.
- Tùy vào các hoạt động vui chơi mà các bạn lựa chọn, có thể ở lại Ba Khan ngủ một đêm rồi sáng hôm sau về hoặc về luôn trong ngày.
Hà Nội – Mai Châu – Mộc Châu – Hang Kia
Ngày 1 : Hà Nội – Hòa Bình – Mai Châu (140km)
- 7h00 : Xuất phát từ Hà Nội, đi theo đường cao tốc Hòa Lạc hướng quốc lộ 6 hướng đi Hòa Bình
- 10h00 : Nghỉ ngơi, chụp ảnh tại đèo Thung Khe
- Trưa lên tới Mai Châu, thuê nhà sàn, homestay; ăn trưa tại đây. Sau khi nghỉ ngơi đến chiều đi chơi một số địa điểm quanh bản, đi dạo quanh bản.
- Tối ngủ Mai Châu.
Ngày 2: Mai Châu – Mộc Châu
- Ăn sáng xong khoảng 7-8h xuất phát đi Mộc Châu, quãng đường còn lại chỉ khoảng 70km
- Trên đường về trung tâm Mộc Châu ghé vào Thông Cuông, Pa Phách
- Trưa ăn trưa tại Mộc Châu, nhận phòng cất đồ rồi tiếp tục khám phá Mộc Châu
- Chiều đi Rừng thông bản Áng, Đồi chè Trái Tim, Thung lũng mận Nà Ka
- Tối ngủ Mộc Châu
Ngày 3 : Mộc Châu – Hà Nội (190km)
Sáng dậy sớm ăn sáng, nghỉ ngơi chút rồi khởi hành ngược lại về Hà Nội. Trên đường về các bạn ghé Hang Kia Pà Cò để săn mây, nếu còn thời gian có thể tiếp tục đi ngang qua Ba Khan chơi trước khi về lại Hà Nội.