TẤT TẦN TẬT về Cá Dầm Xanh – đặc sản sông Đà

Cá Dầm Xanh là một loài sản vật quý của sông Đà và cũng là một trong những món Đặc sản Mai Châu đặc sắc. Cá Dầm xanh có gì đặc biệt? Cùng Nhà hàng Hợp Thủy tìm hiểu giống cá được mệnh danh cá Tiến Vua một thời này nhé.

Cá Dầm Xanh là cá gì?

Cá Dầm Xanh (Bangana lemassoni) hay còn gọi là Cá Rầm Xanh là một loài cá nước ngọt thuộc họ cá Chép (Cyprinidae). Loài cá này thường sống khu vực đáy sông, nơi nước trong, dòng chảy mạnh, nhiều đá sỏi và rong rêu.

Cá Dầm Xanh sống ở đâu?

Loài cá nước ngọt này sống tập trung ở Trung Quốc, Lào và Phía Bắc Việt Nam. Tại Việt Nam, Cá Dầm Xanh sống chủ yếu vùng trung và thượng lưu các sông lớn thuộc hệ thống sông Hồng (sông Đà, sông Thao, sông Chảy, sông Lô, sông Gâm). Hệ thống sông Thái Bình (sông Cầu, sông Thương), sông Mã, sông Cả và sông Lam.

Cá dầm xanh sông Đà
Cá dầm xanh sông Đà

Cá Dầm Xanh sông Đà là một đặc sản nổi tiếng của sông Đà (Hoà Bình). Loài cá này từng xuất hiện trong tuỳ bút “ Người lái đò sông Đà” của nhà văn Nguyễn Tuân. Câu văn “Đàn cá dầm xanh quẫy vọt lên mặt sông bụng trắng như bạc rơi thoi” vừa thi vị mà cũng mô tả đặc tính cực kì khoẻ mạnh, nhanh nhẹn của loài cá này.

Một thời được mệnh danh là cá Tiến Vua, là một trong năm loài cá quý hiếm – “Ngũ Quý Hà Thuỷ”. Nhất là các con sông, con suối của vùng núi Tây Bắc. Thức ăn của cá là mùn bã hữu cơ, các loại tảo và động vật không xương sống cỡ nhỏ ở đáy sông.

Hàng năm, đến mùa sinh sản, cá thường chui vào các hang động để đẻ trứng. Để bắt loài cá này, ngư dân phải dùng lưới vì chúng rất khoẻ. Thậm chí, lưới dùng bắt cá phải là loại lưới tốt. Lùa được cá vào lưới phải bắt lên ngay bởi chúng có thể quẫy thủng lưới.

Đặc điểm cá Dầm xanh sông Đà?

Phần Đầu Cá

Cá Dầm Xanh sông Đà
Cá Dầm Xanh sông Đà

Viền của môi trên của nhô ra có nếp nhăn rãnh ngang. Miệng dưới, hướng ngang, có hình cong. Hàm dưới và môi dưới tách rời thành rãnh sâu. Viền môi trên có khía tua nhỏ không rõ ràng. Phía trong môi dưới và phía cạnh có mấu thịt tròn, nhỏ, dầy. Da mõm, rãnh sâu của da mõm và môi trên kéo dài về phía sau quá góc trong của miệng, gấp thành rãnh sau môi.

Rãnh sau môi rất sâu chỉ hạn chế ở góc miệng và không thông với nhau. Rãnh cằm có một đôi và nông. Hàm dưới phát triển, cạnh có chất sừng nâu mỏng nhọn. Râu có 2 đôi. Mắt tương đối lớn, nắm ở mé trên. Khoảng cách mắt rộng. Màng mang liền với eo mang.

Phần Thân Cá

Thân dài, dẹp bên, thuôn về phía đuôi. Vảy trên đường bên 42 – 44. Viền lưng và viền bụng nhô lên, độ cong tương đương nhau. Mõm nhô ra, mút trước tròn tầy, trên có kết hạch tròn to, chỉ hạn chế ở phía trước của rãnh bên. Da mõm phần giữa của viền bên có lỗ khuyết nhỏ, phía bụng bao cong lại đậy không tới phần giữa của môi trên, chỉ có 2 bên môi trên lộ hẳn ra.

Thân cá màu nâu xám, bụng trắng nhạt. Phần gốc vẩy trên thân có đốm đen. Vây lưng có viền hơi đen. Các vây khác màu xám. Vây lưng không có gai cứng, viền sau bằng hoặc hơi lồi, khởi điểm trước khởi điểm vây bụng, gần mõm hơi gốc vây đuôi. Ruột cá rất dài gấp nhiều lần chiều dài thân.

Phần Đuôi Cá

Vây hậu môn có khởi gần khởi điểm vây bụng hơn gốc vây đuôi, mút sau chưa tới gốc vây đuôi. Vây ngực mút sau cách gốc vây bụng 6 vẩy. Vây bụng kéo dài vượt quá hậu môn.

Vây đuôi phân thuỳ, mút cuối hơi nhọn. Vẩy phần ngực nhỏ. Vẩy trước vây lưng thay đổi không thành hàng. Gốc vây bụng có 2 vẩy nách nhọn dài. Gốc vây lưng và vây hậu môn có hàng vẩy bao. Đường bên thẳng đi vào giữa chiều cao thân, hậu môn sát vây hậu môn.

Cá Dầm Xanh có gì đặc biệt?

Cá dầm xanh
Cá dầm xanh

Cá dầm xanh sông Đà có thân thuôn dài, lớp vảy bóng ánh lên màu xanh rêu rất đẹp, môi trê và miệng to. Kích thước đa dạng từ 1,5 – 2 kg cho tới 6 – 7 kg. Cá có ruột rất dài, gấp 10 lần chiều dài của thân.

Thịt cá sau khi chế biến rất dai chắc, ít xương dăm. Điểm đặc biệt là thịt cá dầm xanh thơm ngọt từ khi còn nhỏ tới khi lớn. Hơn nữa, thịt của cá còn chứa rất nhiều chất dinh dưỡng như đạm, chất béo, chất khoáng, vitamin, …

Các bộ phận khác của cá như buồng trứng và xương cá cũng rất mềm và bùi ngậy. Vì thế mà dù chế biến theo cách thức nào thì cá cũng đều rất ngon mà không có mùi tanh. Cá dầm xanh sông Đà có thể chế biến thành nhiều món khác nhau như gỏi, lẩu, nướng, hấp, nấu cháo.

Cá Dầm Xanh sông Đà xưa kia rất hiếm do chúng không được nuôi mà được ngư dân săn bắt. Cá chỉ sống được ở vùng nước trong và có dòng chảy. Ngày nay, người dân xã Vạn Mai (Mai Châu) đã khai thác nuôi trồng loài cá này hiệu quả.

Bởi nơi đây có nhiều mạch nước ngầm chảy ra từ các mó nước ở khe núi, tạo điều kiện cực kì phù hợp để nuôi loài cá đặc sản này. Loài cá đặc sản sông Đà hiện nay là một trong các sản phẩm OCOP tiêu biểu của tỉnh Hoà Bình.

Phân biệt Cá Dầm Xanh và Cá Anh Vũ

Cá Dầm Xanh và Cá Anh Vũ dễ nhầm lẫn với nhau vì ngoại hình của chúng khá tương đồng. Cả hai loài cá này đều là loại cá quý hiếm, ngon và nhiều dinh dưỡng. Nhiều người nhầm lẫn giữa cá Dầm xanh và cá Anh vũ với nhau, thậm chí cũng có người cho rằng cá Dầm xanh Anh vũ là một loài, kì thực đây là 2 loài cá khác nhau.

Cá Anh Vũ hiếm hơn và có giá trị cao hơn, người mua nếu không biết rõ cách phân biệt 2 loại cá này có thể mua nhầm cá Dầm Xanh. Tuy vậy, với những ngư dân nhiều kinh nghiệm, có thể chỉ ra một số đặc điểm phân biệt như sau:

– Cá Dầm Xanh: Mõm cá có chóp nhọn, môi mỏng, phía trong miệng không có gai, râu cá ngắn và nhỏ. Vây lưng hình rẻ quạt, thuôn đều, chóp vây lưng ngắn.Vẩy có ánh xanh.

– Cá Anh Vũ: Mõm cá bẹt hơn, môi rất dày, phần môi trong có gai, râu dài sát miệng. Vây lưng cong hình lưỡi liềm, chóp vây lưng dài. Vẩy và vây lưng có ánh đỏ.

Cá Dầm Xanh và Cá Anh Vũ
Cá Anh Vũ có môi dưới khá dày so với cá Dầm Xanh

Phân biệt cá Dầm xanh và cá Anh vũ không khó nếu như bạn đã nắm được các đặc điểm chi tiết về đặc trưng 2 loài cá Dầm Xanh Anh Vũ này.

Kỹ thuật nuôi cá Dầm Xanh?

Cá Dầm Xanh là loài chuyên sống vùng nước sạch, do vậy cần nắm rõ kỹ thuật nuôi cá Dầm Xanh để đạt hiệu quả cao, giảm thiểu tỷ lệ cá bệnh, cá chết.

  • Chuẩn bị ao nuôi nước ngọt.
  • Độ pH từ 6-8.
  • Nước sạch, không đặt ao gần nơi ô nhiễm môi trường. Việc này tránh tình trạng vi khuẩn xâm nhập gây bệnh cho cá.
  • Nhiệt độ ổn định: 20-300C.
  • Vị trí ao nuôi gần hệ thống thoát nước. Thuận tiện thay nước thường xuyên, đảm bảo nguồn nước an toàn và sạch sẽ.
  • Cá sống trong nước sạch, không nên dùng ao đất. Đất sẽ dễ làm môi trường nước không sạch sẽ, thức ăn dễ bị trộn lẫn trong đất. Tránh lãng phí thức ăn.
  • Nên lót bạt cho ao. Dễ vệ sinh, phù hợp cách sống ngoài tự nhiên của cá dầm xanh.
  • Chiều cao ao từ 1,2-2 m. Diện tích 100m2 trở lên.

Kỹ thuật nuôi cá Dầm xanh cần nắm vững nguyên tắc về nuôi trồng cá nói chung, trong đó đặc biệt chú trọng nguồn nước sạch và đảm bảo độ pH, nhiệt độ môi trường sống cho cá.

Kỹ thuật chọn giống cá

Chọn lọc cá giống là một bước quan trọng trong nuôi cá. Việc chọn giống kỹ sẽ giúp cá có nguồn sống tốt, ít bị bệnh và phát triển nhanh. Kỹ thuật nuôi cá dầm xanh rất dễ áp dụng nếu bạn cẩn thận ngay từ bước chọn giống này.

Bằng cảm quan mắt: Chọn con giống khỏe mạnh, không bị trầy xước, cá đồng lứa, kích thước đều nhau khoảng từ 8-12cm. Loại trừ những con yếu, bơi chậm để tránh lẫy nhiễm bệnh cho cá khỏe.

Cá Dầm xanh giá bao nhiêu? Mua cá giống ở đâu?

Giá bán cá Dầm Xanh dao động tùy theo kích thước, trọng lượng của cá:

Size 1.5 – 2.9 kg/con: 300.000đ/kgSize 3 – 4 kg/con: 400.000đ/kg.

Mua cá Dầm xanh Mai Châu ở đâu?

Tại nhà hàng Hợp Thuỷ, du khách cực kì yên tâm khi thưởng thức cá Dầm Xanh đạt tiêu chuẩn 3 sao OCOP. Nhà hàng vừa là cơ sở trưng bày giới thiệu các sản phẩm OCOP tiêu chuẩn 3 sao, 4 sao của tỉnh Hoà Bình, vừa là cơ sở chế biến và tiêu thụ sản phẩm nên quý du khách luôn được đảm bảo thưởng thức món đặc sản này một cách tươi ngon nhất.

Liên hệ mua cá giống Cá Dầm xanh chất lượng, giá hợp lý: 0976 657 532.

Cá Dầm Xanh làm món gì ngon?

Cá Dầm xanh sông Đà thịt chắc, ngọt rất dễ chế biến nhiều món ngon. Đặc biệt cá chỉ sống vùng nước sạch nên có thể làm món gỏi cực ngon. Sau đây xin liệt kê một số món ngon từ cá Dầm xanh:

  • Gỏi Cá
  • Cháo Cá
  • Lẩu cá
  • Cá Nướng Pa pỉnh tộp
  • Cá Hấp bia
  • Cá om măng chua
  • Cá om măng tươi
  • Vẩy cá chiên xù

Cách chế biến Cá Dầm Xanh om măng tươi

Nguyên liệu:

  • Cá Dầm Xanh (đánh vẩy, rửa sạch, cắt khúc): 600 gr
  • Măng củ: 300 gr
  • Cà chua: 1 quả
  • Hành khô, Hành lá, rau ngổ hoặc rau thì là.

Bước 1: Măng mua về rửa sạch, thái lát mỏng. Cho măng vào nồi luộc sôi vớt ra để ráo.

Bước 2: Đun nóng chảo với dầu, rán sơ qua Cá. Không cần phải rán chín kỹ.

Bước 3: Phi thơm hành khô, rồi cho măng vào xào đến chín. Cà chua đem rửa sạch thái múi cau, rồi cho vào xào cùng măng. Nêm gia vị vừa ăn. Tiếp theo cho nước vào đun sôi.

Bước 4: Cho cá đã chiên sơ vào, đun đến khi nước sôi lại thì cho nhỏ lửa, đun liu riu khoảng 10 phút cho chín cá và ngọt nước. Cuối cùng cho hành lá và thì là vào. Tắt bếp, múc ra bát canh.

Thành phẩm: Bát canh cá Dầm xanh om măng tươi ngon ngọt, thơm mùi măng tươi, hành lá và thì là. Rất thích hợp để ăn với cơm hoặc với bún.

Canh Cá Dầm Xanh nấu măng tươi
Canh Cá Dầm Xanh nấu măng tươi

Cách chế biến Cá Dầm Xanh Nướng Pa Pỉnh Tộp

Nguyên liệu:

  • 1 con cá dầm xanh (loại vừa, cân nặng khoảng 1,5 – 2 kg)
  • Mắc khén: 20g
  • Hành củ, hành lá, rau húng, sả, ớt (mỗi thứ một ít)
  • Muối, mì chính hoặc bột canh (mỗi thứ một ít)

Bước 1: Cá dầm xanh cạo sạch vảy, rửa sạch và mổ đằng sống lưng, tiếp đó dùng dao xẻ dọc phần trên thân cá từ đầu đến đuôi. Sau đó bóc bỏ hết phần ruột cá (tuyệt đối không rửa lại bằng nước).

Bước 2: Dùng dao khía các đường liên tục lên thân cá, tùy thuộc vào cá to hay nhỏ, dày hay mỏng mà khía sâu hay nông. Làm như vậy với mục đích làm gia vị ngấm vào thịt cá đều hơn.

Bước 3: Rau húng, hành, ớt rửa sạch, hành củ bóc vỏ, tất cả băm nhỏ, cho thêm chút muối và mắc khén vào rồi trộn đều. Cho tất cả hỗn hợp này vào bụng cá và dàn đều ra. Tiếp đó rắc thêm chút muối và mắc khén vào phần thân ngoài của cá.

Cá Dầm Xanh nướng Pa Pỉnh Tộp
Cá nướng Pa Pỉnh Tộp (nướng kiểu Tây Bắc)

Bước 4: Sau khi đã ướp gia vị cho cá thì gập ngang thân cá, sao cho phần đầu và phần đuôi cá chụm lại với nhau mà vẫn giữ được hỗn hợp nguyên liệu trong bụng cá.

Bước 5: Kẹp cá vào que nứa hoặc que tre tươi và nướng trên than củi với nhiệt độ không quá cao để cá chín từ từ và không cháy khét. Khi nướng nhớ giở mặt để cá chín vàng đều, thấy cá có mùi thơm với phần ngoài vàng ruộm là món ăn đã hoàn thành.

Sau khi cá dầm xanh nướng chín thì nhẹ nhàng gỡ cá ra khỏi que nứa kẻo cá vỡ nát. Miếng cá hoàn thành phải có hình tam giác, vàng ruộm, ngon ngọt với mùi thơm đặc trưng của mắc khén.

Lời Kết

Cá Dầm Xanh ngày nay đã trở thành món ăn đặc sản của vùng Mai Châu, Hòa Bình nói riêng và của các tỉnh thành Tây Bắc nói chung. Nếu có dịp đi du lịch Mai Châu Hòa Bình, bạn đừng quên ghé qua nhà hàng Hợp Thủy thưởng thức ngay món đặc sản tuyệt ngon này nhé.


Từ khóa tìm kiếm: Cá dầm xanh, kỹ thuật nuôi cá dầm xanh, cá dầm, cá dầm xanh sông đà


Xem thêm
Canh Nậm Pịa của người Thái Mai Châu
Trứng kiến – Đặc sản Tây Bắc hiếm có
Cách xào nhộng ong cực ngon

https://www.veoh.com/users/dacsanmaichauhoabinh/

https://forums.prosportsdaily.com/member.php?1457191-dacsanmaichauho

https://www.blogger.com/profile/12076005674520250626

https://dacsanmaichauhoabinh.blogspot.com/2023/03/ac-san-mai-chau-hoa-binh.html

https://profile.hatena.ne.jp/dacsanmaichauhoabinh/

https://wakelet.com/@dacsanmaichauhoabinh1

https://tapas.io/drbuiquocthanh

https://sketchfab.com/dacsanmaichauhoabinh

https://www.free-ebooks.net/profile/1462331/dacsanmaichauhoabinh

https://www.reverbnation.com/dacsanmaichauhoabinh

https://gfycat.com/@dacsanmaichauhoabinh

4.8/5 - (47 bình chọn)

Trả lời

Verified by MonsterInsights
DMCA.com Protection Status